Sta jij er wel eens bij stil dat achter het paard waar je iedere dag met plezier mee rijdt, springt, knuffelt of gewoon eindeloos buitenritten maakt, een gepassioneerde fokker schuilgaat die aan de wieg staat van jouw topper?
Het zelf fokken, opfokken van een veulen en deze als paard beleren is de meest spannende, boeiende en intensieve reis die je maar kunt maken. Een reis die bij goed gevolg resulteert in een band met je paard die onuitwisbaar is!
Keuze van de hengst
De reis van de fokker begint bij het uitzoeken van een geschikte hengst. Het aanbod is enorm en een juiste keuze maken is daarom niet zo eenvoudig als het lijkt. Het uitzoeken van de hengst kan vele uren en zelfs dagen in beslag nemen. Het bezoeken van hengstenshows, hengstenkeuringen, het bekijken en uitpluizen van de pedigree van je merrie en die van de hengsten, het bekijken van video's van de nafok van de hengsten en de nafok van de merrielijn en het vergelijken van de fokwaarden van je merrie met de hengst van jouw keuze.
Zelf begin ik met 3-5 hengsten die mij aanspreken. Na alle plussen en minnen naast elkaar gelegd te hebben, houd ik er meestal maar 1 of 2 over, die in mijn ogen geschikt zijn voor mijn merrie. De keuze valt uiteindelijk op de hengst waar ik het meeste "gevoel" bij heb.
Is de hengst gekozen, dan wordt het wachten op de eerste hengstigheid van de merrie. Met een goede veterinaire begeleiding en een beetje geluk is ze in één keer drachtig, maar helaas… dat droomscenario gaat niet altijd op. Door omstandigheden kan het langer duren voordat de merrie drachtig is en voor je het weet, ben je een paar maanden verder voordat het gelukt is. In het slechtste geval wordt ze niet drachtig en dan zul je het volgende jaar opnieuw moeten beginnen.
Het lange wachten
Yes, de merrie is drachtig en het wachten kan beginnen. Als alles volgens het boekje gaat, maar liefst 11 maanden, dus alle tijd om alvast een mooie naam te bedenken.
De juiste voeding
Tijdens de dracht is het essentieel om de merrie te voorzien van de juiste voeding om zowel haar eigen gezondheid als die van het ongeboren veulen te waarborgen. Voor mij is de ideale situatie dat de merrie in de lente en het zomerseizoen 24 uur per dag op de weide staat met voldoende gras. Als het weer in de herfst omslaat en de merrie weer op stal komt, zorg ik voor hooi of voordroog van goede kwaliteit, aangevuld met normale basisbrok/-muesli gemengd met luzerne. Vanaf maand 7 van de dracht maakt het ongeboren veulen de grootste groei door en vanaf dat moment is het belangrijk om het gewicht van de merrie goed in de gaten te houden. Circa twee maanden voor het veulenen ga ik over op merriebrok en blijf ik deze voeren totdat de merrie met het veulen lekker de weide opgaat.
Laatste loodjes
De laatste loodjes wegen het zwaarst, niet alleen voor de merrie, maar ook zeker voor de fokker. Een periode van vals alarm en slapeloze nachten breekt aan. Je wilt immers dat jouw droomveulen gezond ter wereld komt. Jezelf goed voorbereiden op de bevalling is echt een must. Zeker als je voor de eerste keer een veulentje fokt. De bevalling van een paard gaat immers erg snel. Na het breken van de vliezen zijn de meeste veulens al binnen 15-20 minuten ter wereld. Dit betekent dat je als fokker snel moet kunnen handelen om de overlevingskans van het veulen en de merrie te vergroten in het geval er iets misgaat.
Om niet voor verrassingen te komen staan, bereid ik mezelf goed voor. Mijn voorbereiding bestaat onder andere uit het checken of de videocamera en het geboortealarm goed werken. In geval van nood is het snel bellen van de dierenarts essentieel. Ik zorg er dan ook voor dat het telefoonnummer op het startscherm van mijn telefoon direct aan te klikken is. Als de bevalling dichterbij komt, kijk ik nog enkele filmpjes van onder andere red bag delivery’s en informatieve filmpjes waarbij getoond wordt wat je moet doen als bijvoorbeeld één van de voetjes niet meekomt. Niet de leukste filmpjes om te kijken, maar ik ben er van overtuigd dat deze mij voorbereiden om rustig te blijven in een situatie waar het bij de geboorte niet helemaal goed gaat. Daarnaast heb ik een eigen geboortekit samengesteld. Benieuwd wat ik in mijn geboortekit heb zitten? Bekijk deze hier
De Geboorte
Het moment waar je zo lang op hebt gewacht is eindelijk daar: de geboorte. Zodra het veulen ter wereld is, controleer ik direct of het goed ademt en zich goed beweegt. De navelstreng breekt meestal vanzelf. Vervolgens ontsmet ik de navel zorgvuldig met ontsmettingsmiddel om infecties te voorkomen. Binnen een uur moet het veulen proberen te gaan staan en de eerste melk drinken bij de moeder, wat essentieel is voor de opname van antistoffen uit de biest.
De Opfok van het Veulen
De eerste maanden zijn cruciaal voor de ontwikkeling van het veulen. Ik besteed veel aandacht aan socialisatie, zodat het veulen zich optimaal kan ontwikkelen en voorbereid is op de toekomst.
Röntgenfoto’s en keuring
Op 2,5-jarige leeftijd laat ik röntgenfoto’s maken om de kwaliteit van het paard te beoordelen. Deze foto’s helpen mij, naast het beoordelen van de beweging, het karakter en de conformatie, de waarde te bepalen en het vervolgtraject te plannen. Zet ik het paard in voor de fokkerij, sport, recreatie of wordt deze verkocht? Een klinisch onderzoek is voor mij onmisbaar voordat ik met de training begin. Afwijkingen op röntgenfoto’s zijn voor mij niet direct een reden om te stoppen met de opleiding van het paard, mits deze klinisch in orde is. Er zijn genoeg voorbeelden van paarden met een of meerdere bemerkingen die presteren, zelfs op het allerhoogste niveau!
Ik begrijp dat de keuze om tijd, energie en meer kosten te maken voor een paard met een bemerking voor professionele paardenhouders anders kan zijn. Ik kies ervoor om de door mijzelf gefokte paarden een kans te geven op een mooie toekomst, of dit nu als recreatiepaard of sportpaard is. Met een klinische keuring door een dierenarts weet ik, dat ik met een paard begin dat dit traject aankan.
Beleren en Zadelmak maken
Het beleren van mijn paarden begint al als veulen. Omdat ik ze direct veelvuldig in de hand heb, zijn ze al vertrouwd met het meelopen aan een halster, poetsen en het geven van voetjes.
De eerste training start ik ook rond de leeftijd van 2,5 jaar. Ik begin het eerste halfjaar rustig, met 1 tot 2 keer per week korte sessies van ongeveer 10 tot 15 minuten aan grondwerk en longeeroefeningen. Het paard leert langzaam wennen aan het bit, hulpteugels en het dragen van een zadel. In het voorjaar, rond de leeftijd van 3 jaar, rond ik het inrijproces af en laat ik het wennen aan een ruiter. Na deze periode van ongeveer 8 maanden krijgt het paard een welverdiende zomerpauze in de wei. In de herfst pakken we de training weer rustig op en tegen de tijd dat het paard 4 jaar is, is het klaar voor een debuut in de wedstrijdring of om verkocht te worden.
Einde van de reis
Een goed beleerd paard dat je zelf hebt gefokt en opgevoed, is de kroon op het werk van een fokker. Het is een intensief en langzaam traject, maar een ontzettend belonende reis die je dichter bij je paard brengt dan ooit. En wanneer een nieuwe eigenaar met plezier geniet van het door mij gefokte paard op zijn of haar niveau, vervult dat mij met trots. Daarmee eindigt voor mij als fokker deze bijzondere reis – een ervaring die iedere paardenliefhebber minstens één keer in zijn leven zou moeten meemaken.
Sabine Smit
Bekijk de veulens en jaarlingen die te koop zijn van mijn collega fokkers en begin jouw reis hier!
Wil je een geboortekit samenstellen? Koop je spullen bij Agradi en ontvang 5% korting met de code veulentekoop5