ICSI/OPU: Waar Ligt de Grens?
- Sabine Smit
- 16 feb
- 3 minuten om te lezen
De paardenfokkerij heeft de afgelopen jaren een enorme technologische vooruitgang geboekt. Innovatieve technieken zoals ICSI (Intracytoplasmatische Sperma Injectie) en OPU (Ovum Pick-Up) bieden mogelijkheden die vroeger ondenkbaar waren. Maar bij al deze ontwikkelingen rijst een belangrijke vraag: hoe ver mogen we gaan in het manipuleren van de natuur?
Als fokkers willen we gezonde, sterke veulens met de beste genetische eigenschappen. Maar tegelijkertijd moeten we onszelf afvragen: wat betekent deze technologie voor het welzijn van de merrie? Wordt er nog wel voldoende rekening gehouden met haar comfort, gezondheid en natuurlijk instinct?
De Schaduwzijde van ICSI en OPU
Op het eerste gezicht lijkt ICSI/OPU een geweldige oplossing: genetisch waardevolle merries kunnen meerdere nakomelingen per jaar voortbrengen zonder zelf drachtig te worden. Maar als we dieper kijken, zien we keerzijde aan het verhaal.

Deze technieken omzeilen de natuurlijke selectie. In plaats van dat de natuur bepaalt welke hengst en merrie samen het sterkste veulen voortbrengen, wordt de keuze volledig door mensen gemaakt. Wat kan leiden tot een verarming van de genenpoel, omdat populaire topmerries in combinatie met een beperkt aantal tophengsten disproportioneel veel nakomelingen krijgen. Bovendien zijn er serieuze ethische bezwaren als het gaat om de impact op de merrie zelf.
Hoeveel Pijn is Acceptabel?
Laten we even stilstaan bij de procedure zelf. OPU houdt in dat eicellen via een naald uit de eierstokken van de merrie worden gehaald, vaak meerdere keren per jaar. Ondanks verdoving blijft dit een ingrijpende en pijnlijke behandeling. Sommige merries hebben na de ingreep last van pijn, koorts of zelfs ernstige complicaties zoals bloedingen, infecties of buikvliesontsteking. In extreme gevallen kan de procedure zelfs dodelijk zijn.
Vergelijk dit eens met wat vrouwen ervaren die een vruchtbaarheidsbehandeling ondergaan. Veel vrouwen beschrijven het oogsten van eicellen als pijnlijk en belastend – en dat terwijl ze zich er bewust van zijn en zelf de keuze maken. Onze paarden krijgen deze keuze niet. Moeten we dit dan wel voor hen beslissen?
In de OPU-ICSI-overeenkomst 2022-2023 van de welbekende Joris de Brabander worden complicaties zoals rectumscheuren, bloedingen, buikvliesontsteking, abcessen, tijdelijke verlamming van de achterhand en zelfs overlijden expliciet genoemd als mogelijke gevolgen van de behandeling. Daarnaast wordt benadrukt dat OPU elke 21 tot 28 dagen herhaald kan worden, wat betekent dat een merrie gedurende het hele jaar deze belastende ingreep kan ondergaan.
Is dit nog ethisch verantwoord?
Een Ethisch Kader: Moet ICSI Alleen Bij Overlijden van de Merrie?
Vanuit het perspectief van dierenwelzijn zou een strikte beperking op het gebruik van ICSI/OPU gerechtvaardigd zijn. Bijvoorbeeld, alleen als een merrie is overleden of om medische redenen geen veulen meer kan dragen. Zo beschermen we gezonde merries tegen overmatige en mogelijk schadelijke ingrepen, terwijl we toch de genetische waarde van toppaarden kunnen behouden.
Het commerciële aspect speelt hier eveneens een rol. Embryo’s van topmerries worden voor enorme bedragen verkocht en geveild. Dit roept de vraag op: gaan we nog wel uit van wat goed is voor het dier, of laten we ons te veel leiden door financiële belangen?
Wat Vind Jij?
De paardenfokkerij staat op een kruispunt. Enerzijds hebben we de technologie om genetische selectie te optimaliseren, anderzijds hebben we de verantwoordelijkheid om ethisch te handelen. Waar trekken we de grens? Moeten we strengere beperkingen stellen aan het gebruik van ICSI en OPU? Of vinden we dat de voordelen opwegen tegen de nadelen?
Ik ben benieuwd naar jouw mening. Hoe kijk jij hier tegenaan?
👉 Deel je gedachten onderaan deze blog in de opmerkingen!

Je reactie.kun je hier achterlaten.